Het is kerst

Alle ingrediënten voor de kerst zijn er:

• vanavond eten met Gerts familie (zo stellig als Gert eerst zei dit jaar met kerst écht thuis te willen blijven, zo stellig zei hij enkele dagen geleden dat we toch elk jaar met kerst enzovoort);
• top 2000 (Ipad raadplegen waar we zijn en wanneer onze nummers komen: vroeger samen, nu begrijpt Gert niet meer wat ik hem vertel);
• veel te veel honden in 'ons' bos (waartegen Bonne soms uitvalt en waartegen hij bijna altijd keihard blaft, zodat we vooral geschrokken gezichten naar ons en onze hond zien kijken en wij moeten uitleggen dat wij de liefste hond van de wereld hebben, maar dat hij wat angstig van aard is enzovoort);
• kerstboomnaalden op de grond (ik was vergeten het water bij te vullen; zou dat nog goed komen?);
• kerststol (Gert krijgt van mij de spijs, zoals met elke stol en zoals we het al 35 jaar doen!).

Iets leuks doen

Het is zondag, het regent, een harde wind maakt het koud. Ik heb Bonne net uitgelaten. Gert slaapt. Tijdens het wandelen kwam de theatervoorstelling van Lenette van Dongen afgelopen week weer in mijn gedachten. Ik ben er samen met Gert heen geweest. Het leek me een voorstelling die niet al te diepgaand zou zijn met niet te ingewikkelde verhalen en met veel lachen. En dat klopte. Bij Gert kwam het allemaal niet zo binnen. Hij keek strak naar het podium zonder ook maar één keer te lachen, terwijl dat soms echt wel op zijn plaats was. Na de voorstelling zei hij in de auto op weg naar huis dat hij het een mooie voorstelling vond. Ik weet niet of hij dat ook zo ervaren heeft of dat hij dat voor mij zegt. Hij is er de laatste dagen heel erg mee bezig dat ik leuke dingen doe: "Ga je vandaag nog iets leuks doen?"

Zelf maakt Gert ook leuke gebeurtenissen mee. Afgelopen vrijdag hebben ze als groep jong dementerenden zich even als rebellen gedragen: "Wij willen eruit!" hadden ze geroepen. Denk nou niet dat ze opgesloten zaten. Het was vooral dat samenspannen, wat ze een heel goed gevoel gegeven had. Ze hadden er als echte pubers vreselijk om moeten lachen. Gert vindt het steeds leuker om met gelijkgestemden te zijn: "Zij weten hoe het gaat en ik kan hen ook een beetje helpen." Gelukkig maar.

Een wel erge schuine kerstboom

De kerstboom is opgetuigd: twee rijen lampjes (nog steeds ons eerste setje!), witte en rode ballen (weinig oude, die zijn door bemoeienis van poezen en hond al lang gebroken), een kapotte piek (nog van Gerts moeder; we kunnen hem niet wegdoen). Ik dacht dat de boom redelijk recht in de houder stond, maar dat heb ik toch echt mis. Je zou het op de afbeelding misschien niet zeggen: de boom staat vreselijk scheef, maar wel stevig. Het moet maar zo. Gert vindt het prima zo. De kerstboom staat op de plek waar Bonnes mand stond, Bonne ligt nu in zijn mand vlak naast Gert. Iedereen blij!

Sinterklaas

Afgelopen weekend vierden we met Gerts familie Sinterklaas. We hadden lootjes getrokken. Ik maakte net als vorig jaar de surprises en gedichten. Op de avond zelf gaat alles een beetje aan Gert voorbij. Gert krijgt een pakje met een gedicht. Als zijn gedicht voorgelezen is, probeert Gert net als vroeger grapjes te maken, een complimentje te geven aan de maker. Ook al lukt het hem niet, het is toch nog een beetje de ‘oude Gert’. Dat is leuk.

Eenmaal thuis besef ik dat we in een gezelschap samen een beetje alleen zijn en steeds minder raakvlakken hebben met het leven van nog werkende en actieve familieleden. Ons leven gaat trager, is niet spectaculair meer en speelt zich in een kleine wereld af. Alles kost tijd, waardoor we nauwelijks nog toekomen aan iets buiten die kleine wereld. Hoe klein wordt die wereld?

Snetterol

Gert praat steeds moeilijker. Hij maakt zinnen niet af. Dat komt, vertelt hij, omdat hij of het juiste woord niet meer kan bedenken of al vergeten is wat hij wou zeggen. Soms kan ik het aanvullen, maar vaak ook blijven onze gesprekken steken in een soort verwarring. Dat is voor ons beiden heel vervelend. Blijven we zoeken naar de juiste woorden of de juiste zin, dan is de scherpte er vanaf of is de context onduidelijk. Gelukkig moeten we af en toe ook heel erg lachen over de rare woorden die Gert verzint. Wat te zeggen van 'snetterol'? Het duurde een paar minuten en pogingen voor ik erachter was dat Gert 'snottebel' bedoelde. Als ik goed gekeken had, was ik er sneller achter geweest ...

Soms gaat het mis

Deze zondag begon als elke zondag. Rustig opstaan, ontbijten met een eitje, krentenbollen en lekker donker brood. Het ging mis toen Bonne opeens met een dvd in zijn bek liep. Ik pakte de dvd af en stopte hem in zijn bench. Gerts gezicht betrok. Ik wilde de zondag een beetje rustig beginnen, maar Bonne begon in zijn bench helaas te piepen en te blaffen. Gert propte zijn broodje ei in zijn mond en wilde gelijk met Bonne een rondje gaan lopen. Ik zei dat we eerst even moesten afruimen en daarna zouden gaan lopen. Tijdens het afruimen had Gert het over alcohol en het feit dat hij daarvan moest hoesten. Ik legde hem uit dat dat kon, dat hij van een glaasje wijn gisteravond misschien aanslag in zijn keel had en daardoor moest hoesten. Gert begreep het verhaal niet. "Wat zeg je?" Ik legde het nog een keer uit. Na een keer of vijf "Wat zeg je?" en mijn uitleg raakte mijn geduld op. Mijn stem werd harder en waarschijnlijk onaardiger. "Wat bedoel je?" Gek werd ik ervan. De adrenaline kwam mijn oren en ogen bijna uit. Snel deed ik Bonne zijn tuigje om, vertelde Gert dat ik Bonne uit ging laten en rende bijna de deur uit. Gert verbijsterd achterlatend. Bij mijn thuiskomst hebben we het weer goedgemaakt.